Leonie Harkes

In de hedendaagse, Westerse, kapitalistische samenleving lijkt onze fixatie op geluk bijna religieus. Geluk, comfort en plezier komen het dichtst in de buurt van een summum bonum, het hoogste goed waaruit alle andere goederen voortkomen. Deze obsessie is doorgesijpeld in onze beeldcultuur. Neem de inhoud van sociale media, die over het algemeen een denkbeeldige visuele weergave van de werkelijkheid biedt, overwegend scheef in de richting van het vreugdevolle, mooie en benijdenswaardige: 'Wat lijkt, is goed; wat goed is verschijnt’. Ook al zijn pijn, verdriet en dood een onvermijdelijk onderdeel van elk mensenleven, zelfs de meest fortuinlijke, ongeluk wordt het summum malum, het grootste kwaad dat vermeden moet worden. Wat resulteert in de neiging om alle uitingen van verdriet te verbergen of te onderdrukken, laat staan om ze visueel weer te geven. In tegenstelling tot de Nederlandse kunst uit de 17e eeuw, toen 'memento mori'-kunstwerken specifiek werden ontworpen om de kijker te herinneren aan hun vergankelijkheid en aan de eindigheid en kwetsbaarheid van het menselijk leven. Met mijn behang “What Goes Up, Must Come Down” probeer ik op subtiele wijze het concept van ‘memento mori’ opnieuw te introduceren in de 21e eeuw. Het samenbrengen van appropriëren, postproduction, psychologie, zeefdruktechnieken en een bekend huishoudelijk product. Niet de pijnlijke kant van het leven verbergen, ontkennen of onderdrukken, maar pijn accepteren als onvermijdelijk gevolg van het leven en daar ruimte voor creëren. Voor wie die ruimte nodig heeft. Het zal de fundamenten van de huidige orde niet doen wankelen, maar het laat in ieder geval verdriet op de achtergrond aanwezig zijn - en dat is een begin.

Er zat evenveel plezier in het ontwerp als in het schrijven van deze publicatie. Deze heeft de vorm aangenomen van een bijna 10 meter lange leporello, als belichaming van de associatieve gedachtegang waaruit de inhoud is voortgekomen. Van het ene onderwerp naar het andere bewegend, ogenschijnlijk tegenstrijdige en interdisciplinaire elementen verzamelend en gearrangeerd tot een - meestal - samenhangend verhaal. Gedrukt met risografie op Rebello 100 grams gerecycled papier, met behulp van Hunter Green en Aqua om te lijken op Disney's "Go Away Green" en "Blending Blue". Beperkte oplage van 10.

In de hedendaagse, Westerse, kapitalistische samenleving lijkt onze fixatie op geluk bijna religieus. Geluk, comfort en plezier komen het dichtst in de buurt van een summum bonum, het hoogste goed waaruit alle andere goederen voortkomen. Deze obsessie is doorgesijpeld in onze beeldcultuur. Neem de inhoud van sociale media, die over het algemeen een denkbeeldige visuele weergave van de werkelijkheid biedt, overwegend scheef in de richting van het vreugdevolle, mooie en benijdenswaardige: 'Wat lijkt, is goed; wat goed is verschijnt’. Ook al zijn pijn, verdriet en dood een onvermijdelijk onderdeel van elk mensenleven, zelfs de meest fortuinlijke, ongeluk wordt het summum malum, het grootste kwaad dat vermeden moet worden. Wat resulteert in de neiging om alle uitingen van verdriet te verbergen of te onderdrukken, laat staan om ze visueel weer te geven. In tegenstelling tot de Nederlandse kunst uit de 17e eeuw, toen 'memento mori'-kunstwerken specifiek werden ontworpen om de kijker te herinneren aan hun vergankelijkheid en aan de eindigheid en kwetsbaarheid van het menselijk leven. Met mijn behang “What Goes Up, Must Come Down” probeer ik op subtiele wijze het concept van ‘memento mori’ opnieuw te introduceren in de 21e eeuw. Het samenbrengen van appropriëren, postproduction, psychologie, zeefdruktechnieken en een bekend huishoudelijk product. Niet de pijnlijke kant van het leven verbergen, ontkennen of onderdrukken, maar pijn accepteren als onvermijdelijk gevolg van het leven en daar ruimte voor creëren. Voor wie die ruimte nodig heeft. Het zal de fundamenten van de huidige orde niet doen wankelen, maar het laat in ieder geval verdriet op de achtergrond aanwezig zijn - en dat is een begin.

Er zat evenveel plezier in het ontwerp als in het schrijven van deze publicatie. Deze heeft de vorm aangenomen van een bijna 10 meter lange leporello, als belichaming van de associatieve gedachtegang waaruit de inhoud is voortgekomen. Van het ene onderwerp naar het andere bewegend, ogenschijnlijk tegenstrijdige en interdisciplinaire elementen verzamelend en gearrangeerd tot een - meestal - samenhangend verhaal. Gedrukt met risografie op Rebello 100 grams gerecycled papier, met behulp van Hunter Green en Aqua om te lijken op Disney's "Go Away Green" en "Blending Blue". Beperkte oplage van 10.

Er zat evenveel plezier in het ontwerp als in het schrijven van deze publicatie. Deze heeft de vorm aangenomen van een bijna 10 meter lange leporello, als belichaming van de associatieve gedachtegang waaruit de inhoud is voortgekomen. Van het ene onderwerp naar het andere bewegend, ogenschijnlijk tegenstrijdige en interdisciplinaire elementen verzamelend en gearrangeerd tot een - meestal - samenhangend verhaal. Gedrukt met risografie op Rebello 100 grams gerecycled papier, met behulp van Hunter Green en Aqua om te lijken op Disney's "Go Away Green" en "Blending Blue". Beperkte oplage van 10.

In de hedendaagse, Westerse, kapitalistische samenleving lijkt onze fixatie op geluk bijna religieus. Geluk, comfort en plezier komen het dichtst in de buurt van een summum bonum, het hoogste goed waaruit alle andere goederen voortkomen. Deze obsessie is doorgesijpeld in onze beeldcultuur. Neem de inhoud van sociale media, die over het algemeen een denkbeeldige visuele weergave van de werkelijkheid biedt, overwegend scheef in de richting van het vreugdevolle, mooie en benijdenswaardige: 'Wat lijkt, is goed; wat goed is verschijnt’. Ook al zijn pijn, verdriet en dood een onvermijdelijk onderdeel van elk mensenleven, zelfs de meest fortuinlijke, ongeluk wordt het summum malum, het grootste kwaad dat vermeden moet worden. Wat resulteert in de neiging om alle uitingen van verdriet te verbergen of te onderdrukken, laat staan om ze visueel weer te geven. In tegenstelling tot de Nederlandse kunst uit de 17e eeuw, toen 'memento mori'-kunstwerken specifiek werden ontworpen om de kijker te herinneren aan hun vergankelijkheid en aan de eindigheid en kwetsbaarheid van het menselijk leven. Met mijn behang “What Goes Up, Must Come Down” probeer ik op subtiele wijze het concept van ‘memento mori’ opnieuw te introduceren in de 21e eeuw. Het samenbrengen van appropriëren, postproduction, psychologie, zeefdruktechnieken en een bekend huishoudelijk product. Niet de pijnlijke kant van het leven verbergen, ontkennen of onderdrukken, maar pijn accepteren als onvermijdelijk gevolg van het leven en daar ruimte voor creëren. Voor wie die ruimte nodig heeft. Het zal de fundamenten van de huidige orde niet doen wankelen, maar het laat in ieder geval verdriet op de achtergrond aanwezig zijn - en dat is een begin.

Er zat evenveel plezier in het ontwerp als in het schrijven van deze publicatie. Deze heeft de vorm aangenomen van een bijna 10 meter lange leporello, als belichaming van de associatieve gedachtegang waaruit de inhoud is voortgekomen. Van het ene onderwerp naar het andere bewegend, ogenschijnlijk tegenstrijdige en interdisciplinaire elementen verzamelend en gearrangeerd tot een - meestal - samenhangend verhaal. Gedrukt met risografie op Rebello 100 grams gerecycled papier, met behulp van Hunter Green en Aqua om te lijken op Disney's "Go Away Green" en "Blending Blue". Beperkte oplage van 10.

A white bird on a green river, two And then, three One electricity pole, two, three Even more bushes roofs and clouds and stalks of grass It’s hard to count on a train And so, I’m not mentioning them In fact, I think I’ll just write One single bird Or maybe just it’s wings Excerpt of ‘Landscapes’ by T. Carmi

Het essay “Unlawful Entry” over kunst in de publieke ruimte is voortgekomen uit de samenwerking met Stedelijk Museum Schiedam, tijdens de “Nacht van de Geschiedenis”. Een selectie studenten van de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten uitgenodigd om videowerk te maken waarmee het thema “Hij/Zij” onderzocht werd of een referentie gemaakt werd naar de tentoonstelling “In de Hoogstraat” die te zien was van Juni - Oktober 2019 in Stedelijk Museum Schiedam. De video’s werden gecreëerd met de geschiedenis van de stad en persoonlijke herinneringen van haar inwoners in gedachte. Tijdens de “Nacht van de Geschiedenis” werden de werken op grote schaal geprojecteerd op geselecteerde gebouwen in Schiedam, waardoor er een dialoog ontstond tussen de videowerken en de historische context van de gebouwen. Gecureerd door Hester Scheurwater.

We kunnen in alle eerlijkheid stellen dat we in een ‘spectacle society’ leven. Het belang van zelfrepresentatie wordt in perspectief gezet door Guy Debord. Hij verklaarde dat in het decor van kapitalistische samenlevingen "het sociale leven wordt gedomineerd door de economie". In de eerste fase van deze overheersing beïnvloedt de economie de sociale status in die mate dat wat je bezit belangrijker wordt dan wie je bent: “een duidelijke degradatie van zijn naar hebben”. Deze fase wordt gevolgd door "een algemene verschuiving van moeten naar schijnen". Het is niet langer nodig om letterlijk producten van de economie te verzamelen, als je maar de schijn ophoudt. Deze illusionaire weergave van de werkelijkheid, of ‘spectacle’ zoals Debord het noemt, is relevanter geworden dan de echte wereld. “De ‘spectacle’ presenteert zichzelf als een enorme ontoegankelijke realiteit die nooit in twijfel kan worden getrokken. Dat drijft de noodzaak om een stockfoto-achtige beelden te benaderen om extrinsieke validatie te krijgen. 'Keeping Up Appearances' is voortgekomen uit de wens om de idyllische, maar fictieve ‘spectacle’ waarmee mensen dwangmatig zichzelf promoten te vervangen door alledaagse, oprechte emoties. In dit specifieke geval de verwilderde gezichten van mensen die op hun fiets door een moeilijk, druk kruispunt in Nederland manoeuvreren.

We kunnen in alle eerlijkheid stellen dat we in een ‘spectacle society’ leven. Het belang van zelfrepresentatie wordt in perspectief gezet door Guy Debord. Hij verklaarde dat in het decor van kapitalistische samenlevingen "het sociale leven wordt gedomineerd door de economie". In de eerste fase van deze overheersing beïnvloedt de economie de sociale status in die mate dat wat je bezit belangrijker wordt dan wie je bent: “een duidelijke degradatie van zijn naar hebben”. Deze fase wordt gevolgd door "een algemene verschuiving van moeten naar schijnen". Het is niet langer nodig om letterlijk producten van de economie te verzamelen, als je maar de schijn ophoudt. Deze illusionaire weergave van de werkelijkheid, of ‘spectacle’ zoals Debord het noemt, is relevanter geworden dan de echte wereld. “De ‘spectacle’ presenteert zichzelf als een enorme ontoegankelijke realiteit die nooit in twijfel kan worden getrokken. Dat drijft de noodzaak om een stockfoto-achtige beelden te benaderen om extrinsieke validatie te krijgen. 'Keeping Up Appearances' is voortgekomen uit de wens om de idyllische, maar fictieve ‘spectacle’ waarmee mensen dwangmatig zichzelf promoten te vervangen door alledaagse, oprechte emoties. In dit specifieke geval de verwilderde gezichten van mensen die op hun fiets door een moeilijk, druk kruispunt in Nederland manoeuvreren.

We kunnen in alle eerlijkheid stellen dat we in een ‘spectacle society’ leven. Het belang van zelfrepresentatie wordt in perspectief gezet door Guy Debord. Hij verklaarde dat in het decor van kapitalistische samenlevingen "het sociale leven wordt gedomineerd door de economie". In de eerste fase van deze overheersing beïnvloedt de economie de sociale status in die mate dat wat je bezit belangrijker wordt dan wie je bent: “een duidelijke degradatie van zijn naar hebben”. Deze fase wordt gevolgd door "een algemene verschuiving van moeten naar schijnen". Het is niet langer nodig om letterlijk producten van de economie te verzamelen, als je maar de schijn ophoudt. Deze illusionaire weergave van de werkelijkheid, of ‘spectacle’ zoals Debord het noemt, is relevanter geworden dan de echte wereld. “De ‘spectacle’ presenteert zichzelf als een enorme ontoegankelijke realiteit die nooit in twijfel kan worden getrokken. Dat drijft de noodzaak om een stockfoto-achtige beelden te benaderen om extrinsieke validatie te krijgen. 'Keeping Up Appearances' is voortgekomen uit de wens om de idyllische, maar fictieve ‘spectacle’ waarmee mensen dwangmatig zichzelf promoten te vervangen door alledaagse, oprechte emoties. In dit specifieke geval de verwilderde gezichten van mensen die op hun fiets door een moeilijk, druk kruispunt in Nederland manoeuvreren.